بررسی اثر سرمادهی مرطوب و برخی تنظیم کننده های رشد گیاهی بر جوانه زنی بذر باریجه

نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان دهنده تاثیر مثبت چینه سرمایی بر رفع خواب بذرهای باریجه دارد و با افزایش مدت زمان چینه سرمایی میانگین درصد جوانه زنی روند افزایشی را نشان داد به طوری که درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار 60 روز چینه سرمایی همواره از 40 روز چینه سرمایی و این تیمار همواره از 20 روز چینه سرمایی به طور معنی داری بیشتر بود. همچنین نتایج گویای تاثیر مثبت چینه سرمایی و جیبرلین بود به طوری که در تیمار 60 روز چینه سرمایی همراه با اسید جیبرلیک 500 میلی گرم بر لیتر درصد و سرعت جوانه زنی از تیمار 60 روز چینه سرمایی به طور معنی داری بالاتر بود. علاوه بر این صفات طول ساقه چه و ریشه چه نیز در کاربرد این تیمار افزایش معنی داری را نشان دادند. به نظر می رسد که خواب بذر باریجه از نوع نیمه عمیق فیزیولوژیکی باشد، چراکه اعمال چینه سرمایی به سبب تجزیه آبسیزیک اسید و استعمال خارجی اسید جیبرلیک و سیتوکینین باعث افزایش نسبت این دو هورمون به ابسیزیک اسید شده و زمینه القاء جوانه زنی در بذرهای این گیاه را فراهم می کند. همچنین نتایج گویای این امر است که کاربرد نیترات پتاسم نه تنها باعث بهبود جوانه زنی بذرهای این گیاه نشد بلکه مشاهده شد که می تواند به واسطه پتانسیل اسمزی ایجاد شده توسط این ماده باعث کاهش اثر چینه سرمایی نیز گردد. نتایج نشان داد که بذرهای باریجه واکنش مثبتی در جهت بهبود جوانه زنی به این تیمار نشان نمی دهند و این تیمار سبب افزایش عمق خواب بذرهای این گیاه می گردد. وجود برخی ترکیبات ضد جوانه زنی روی سطح بذرهای باریجه نیز می تواند بر افزایش عمق خواب بذرهای باریجه تاثیر داشته باشد. در این رابطه نتایج نشان داد که اعمال تیمار هیپوکلریت سدیم در غلظت های پایین آن سبب بهبود جوانه زنی بذرهای باریجه می گردد. می توان نتیجه گرفت که علاوه بر خواب درونی بذرهای باریجه، احتمالا وجود برخی ترکیبات ممانعت کننده جوانه زنی روی سطح بذر آن نیز بر میزان عمیق بودن خواب بذرهای این گیاه می افزاید، زیرا استفاده از تیمار هیپوکلریت سدیم به علت شستشو و کاهش میزان این ترکیبات می تواند سبب افزایش جذب آب و اکسیژن و بالا رفتن محتوی اکسیژن درون بذر شده و جوانه زنی را تحریک کند. همچنین مدت زمان شستشو نیز تاثیر معنی داری را روی درصد جوانه زنی بذرهای این گیاه داشت به طوری که با افزایش مدت زمان شستشو از 15 دقیقه به 30 دقیقه، میانگین درصد و سرعت جوانه زنی را به طور معنی داری افزایش داد این طور به نظر می رسد که با افزایش مدت زمان شستشو به واسطه نشت بیشتر ترکیبات ممانعت کننده جوانه زنی به درون محلول مورد استفاده، باعث کاهش محتوی این مواد بر روی سطح بذر شده و زمینه جذب بیشتر آب و اکسیژن را فراهم می کند. به طور کلی با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق مناسب ترین تیمار جهت القاء جوانه ‍زنی و افزایش درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص ویگور و کاهش مینگین زمان جوانه زنی بذر باریجه می توان به تیمارهای شستشو با حلال و چینه سرمایی به مدت 60 روز در دمای چهار درجه سانتی گراد و استفاده از تحریک کننده های رشد از قبیل جیبرلین و سیتوکینین اشاره کرد